Kozica górska

Wysokie partie gór to środowisko bardzo wymagające zarówno dla przedstawicieli flory jak i fauny. Dlatego w wysokich górach nie spotkamy raczej zwierząt, które są bardzo popularne na nizinach. Podczas pieszych wycieczek, na szlakach można za to zaobserwować takie zwierzęta, których nie uda nam się w naturze zobaczyć w lasach centralnej czy północnej Polski. Jednym z takich gatunków jest właśnie kozica. Jest to tak bardzo charakterystyczne dla wysokich gór zwierzę, że jego wizerunek został umieszczony w logo Tatrzańskiego Parku Narodowego. W Polsce występuje w Tatrach oraz Sudetach Wschodnich.

Kozica górska to po prostu górska koza. Jej systematyczna, naukowa nazwa to Rupicapra rupicapra. Jako zwierzę bardzo zwinne i niewymagające pod względem warunków bytowych, świetnie sobie radzi w piętrze górskiej kosodrzewiny, które obfituje w ulubione pożywienie kozic: zioła górskie i pędy kosówki. Latem można ją spotkać także na graniach.
Kozice zazwyczaj prowadzą dzienny tryb życia. Noce przesypiają w bezpiecznych miejscach, natomiast od świtu rozpoczynają żerowanie. W okresie letnim, największe upały kozice przeczekują w cieniu krzewów kosodrzewiny lub gór, wznawiając żerowanie w godzinach popołudniowych. Zimą, gdy pokarmu jest mniej, kozice żerują przez cały dzień, bardzo często schodząc na niższe partie gór.

Samice (kozy) osiągają mniejsze rozmiary od samców (capów). Waga dorosłych osobników oscyluje między 30 a 55 kilogramów. Z wyglądu kozice bardzo przypominają kozy domowe. Bardzo charakterystyczne rogi (najpierw pionowo skierowane do góry, a potem haczykowato zagięte), występują u osobników obu płci. Umaszczenie sierści latem jest zazwyczaj szarobrązowe, natomiast w okresie zimowym jest zazwyczaj ciemniejsze, prawie czarne.

Nogi kozic są bardzo mocno umięśnione zakończone charakterystycznymi racicami, dzięki którym kozica dobrze porusza się w trudnym kamienistym terenie. Ostre zakończenie racic bardzo dobrze współdziała z poduszkami podeszwowymi, które pracują jak przyssawki. Wystraszone kozice mogą bardzo szybko poruszać się po zboczu górskim, można czasem mieć wrażenie, jakby robiły to wbrew prawu grawitacji. Dlatego też niemal żaden drapieżnik nie może zagrozić kozicy. Jedynie chore lub młode osobniki mogą paść ofiarą np. orła przedniego.

Kozica górska

Ruja u kozic trwa od połowy października do końca grudnia. W tym czasie samce toczą walki o samice. Ciąża kozic trwa ok. 25-27 tygodni. Zazwyczaj rodzi się jedno młode, do dość rzadkich sytuacji należą mioty z dwojgiem koźląt. Młode przez okres około pół roku pozostają na mleku matki, stopniowo rozszerzając dietę o rośliny. Przy matce pozostają one do urodzenia przez nią kolejnego miotu. Same dojrzałość płciową osiągają w 3 roku życia. Kozice żyją ok. 15-20 lat.

Co robić spotykając kozice na szlaku?

Kozic na szlaku nie należy się obawiać. Raczej nie należy się spodziewać bliskiego z nimi spotkania. Kozice są obdarzone czulszymi od człowieka zmysłami i z pewnością dostrzegą nas wcześniej, oddalając się w chwili, którą uznają za stosowną. Turysta na szlaku najczęściej będzie mógł je podziwiać przez lornetkę czy teleobiektyw aparatu.